(Sunnmørsposten.no) Dette seier friskmeld kreftpasient, pensjonist og kordirigent Svein Eiksund. Han var i prinsippet dødsdømd, med ein enormt stor og utilgjengeleg svulst midt i brystet. Når Eiksund, mot sterke odds, overlevde og vart frisk, var takksemd det store fokuset.
– Eg sa det ein dag eg stod i balansepunktet mellom liv og død på kreftlege Bottolf Lødemel sitt kontor på Volda sjukehus: Overlever eg dette skal eg lage ein stor takkekonsert i Volda kyrkje. Eg stod der og såg langt og lengtande ned mot kyrkjetårnet i sentrum.
– Takkekonserten i Volda kyrkje vart ei kjempeoppleving for meg personleg, men tydelegvis også for mange hundre andre. Det syner både tilbakemeldingar og pengane som kom inn, summerer Eiksund.
Det totale botnpunktet
Etter at behandlingsperioden var over, ønskjekonserten i kyrkja for kreftlegane vart vellukka og livet har normalisert seg, har Svein Eiksund fundert stadig sterkare over omgrepet nadir.
Sett i samanheng med verdsrømda og livskjelda sola, er nadir det motsette av zenit. Når sola står i zenit er ho høgast mogleg på himmelkvelven. Når ho går i hav er det duka for nadir: Det absolutte botnpunktet, bak- og nedom horisonten.
Nesten heilt nulla ut
Svein Eiksund har altså vore i nadir, til liks med eit enormt og ukjent tal andre som har vorte råka av den lumske sjukdomen kreft.
Når kjemisk tøffe stoff vert sett inn for å overvinne sjukdomen, så når kroppen etter kvart eit nedre punkt for kva raude og kvite blodlekamar kan tole av gift – før også dei er utrydda og alt er over.
– Vi som har måtta prøve dette, kjenner den tvilsame opplevinga av å verte nulla nesten heilt ut. Dette å vere på det absolutte botnpunktet – der vona og tiltrua til legane sin kompetanse er det einaste du står att med, seier Eiksund.
Han gløymer såleis aldri orda frå kreftoverlege Bottolf Lødemel: «Sjå føre deg kveldssola ute på Flø, når ho går ned i havet utanfor Runde. Då er ho i nadir, det motsette av zenit», forklarte Lødemel.
Underforstått presenterte han samstundes vona om ein ny soloppgang – mot blå himmel.
Tolking av lys frå møkre
– Så sterkt greip dette måleriske bildet meg – at eg bestemte meg for å få ein utvald kunstnar til å gjere Lødemel si skildring levande og tolkbar på eit måleri, fortel Svein Eiksund.
Han enda opp med kunstnaren Roy A. Dahl frå Langevåg, med sterke aner frå Herøy og landskapet kring den omtala solnedgangen.
– Eg synest sjølv at dette tingingsverket sit som eit skot, og det er med stor og audmjuk glede eg no overrekkjer bildet til kreftavdelinga ved Volda sjukehus.
– Bildet har nok av både lys og mørke i seg, til at ein kan tolke det naudsynte håp ut av den svartaste sjukdomssituasjon, vonar Eiksund. Bildet er finansiert med ein del av takkegåva frå kyrkjekonserten. Resten går til gåvekontoen ved kreftavdelinga. Planen var å kjøpe stolar. Svein Eiksund ville ha noko litt meir symbolsterkt.
– Styrkjer håpet
Sjukepleiar Elisabeth Runde Strand og lege Bottolv Lødemel tok imot bildegåva tysdag ettermiddag.
Lødemel sa det slik: – Dette er ei sterk – og udelt positiv gåve å kunne ta imot for oss ved kreftavdelinga.
– Ein god del av oppgåva vår, i tillegg til det reint medisinske, er å prøve å gje omsorg og håp. Eg er overtydd om at dette bildet, og tankane det representerer, vil kunne vere med og styrkje håpet for mange framover, seier Lødemel.
Denne saka blei først publisert på smp.no.
